Trieste dag

We konden vandaag relatief rustig opstaan en ontbijten. Het hotel waar we inzitten is nogal aan het verbouwen, dus het is overal een zooi. Ook de ontbijt zaal wordt vernieuwd. Het ontbijt was daarom in de lobby. Een grote rotzooi, maar dat kon de pret niet drukken. Na de serveersters helemaal gek te hebben gemaakt met onze stroom aan vragen, smaakte het ontbijt prima!

Weer allemaal de bus in. Helaas moesten we wachten op enkele leden, die de kleding instructies niet helemaal begrepen hadden. Vandaag gaan we namelijk een zwarte bladzijde van Cambodja bekijken.

Toen de Rode Khmer op 17 april 1975 Phnom Penh innamen werd een radicale herstructurering van de samenleving doorgevoerd. Het doel was om van Cambodja een grote agrarische coöperatie te maken met alleen maar boeren. Binnen enkele dagen na de inname van Phnom Penh moest de gehele bevolking van de stad naar het platteland marcheren om daar te gaan werken op het land.

Vervolgens werden de intellectuelen door de Rode Khmer volledig uitgeroeid. Het was op een gegeven moment voldoende om een bril te dragen. Het enigste probleem was dat de gevangen moesten bekennen.

Daarvoor hadden ze verspreid door het land verschillende gevangenissen gebouwd. De bekendste gingen we eerst bezoeken.

We kwamen met onze bus aan midden in een woonwijk. Het gebouw was namelijk eerst een middelbare school. Nu heet het Tuol Sleng Museum; oftewel Security Prison 21.

Onze gids verteld eerst het gehele verhaal van "Democratic Kampuchea", zoals Cambodja heette vanaf toen. Ook zijn eigen ervaringen en zijn familie verhalen werden door hem verteld. Ik werd er soms niet lekker van.

Vervolgens konden we door het complex gaan lopen. Eerst langs block A; hier zaten de VIP's. In alle oude schoollokalen staan de echte bedden nog, waar de gevangen op lagen; allemaal met een ketting aan een van de enkels. Ik werd er helemaal koud van. Er zitten zelfs nog bloedvlekken tegen de muur en plafond.

Block B was het administratie gebouw. De Rode Khmer was er secuur in het vastleggen. Hierdoor zijn er nog veel gegevens beschikbaar over die periode. Zo hangen er rijen en rijen aan foto's van gevangen. Ook zijn er tientallen foto's bewaard gebleven van lijken. Mensen die daar zijn doodgemarteld werden namelijk gefotografeerd om te kunnen bewijzen dat iemand echt dood is. Al die foto's in zaal na zaal geven een heel onwerkelijk beeld. Want al die mensen op die foto's zijn allemaal vermoord hier of op de zogenaamde killing fields.

In Block C zijn de cellen te zien; inclusief het prikkeldraad aan de buitenkant van het gebouw. Dit was eigenlijk de gevangenis.

Gevangen waren altijd geblinddoekt en hun handen waren aan elkaar gebonden. Hun enkel was vervolgens verbonden aan een ketting aan de muur of vloer.

Block D waren de martelkamers. Hier kan je nu allerlei attributen zien waar mee dat werd gedaan. Overal hangen borden met daarop de regels waar de gevangenen zich aan moesten houden. Zo moesten ze de waarheid vertellen, anders zou er extra straf gegeven worden.

Van de meer dan 20.000 gevangen hebben er7 het uiteindelijk levend ervan afgebracht. Op dit moment zijn er nog maar twee in leven. Die twee mensen zitten daar dag in dag uit om hun verhaal te vertellen aan iedereen die het maar wil horen. Natuurlijk kan je dan ook op de foto met hen.

Nadat iedereen even op adem was gekomen, gingen we verder met ons programma.

We moesten ons van de gids voorstellen dat we geblinddoekt in een truck werden geladen en op reis gingen naar een onbekende bestemming.

Na een klein halfuurtje kwamen we op onze bestemming uit, namelijk de Killing Fields van Choeung Ek. Dit was ooit een Chinees kerkhof. Speciaal uitgekozen zodat er geen bevolking durfde te komen.

Er zijn tientallen Killing Fields in Cambodja, maar dit is wel de bekendste.

Na de bevrijding kwamen langzaam de verhalen boven bij de mensen, waarbij uiteindelijk mensen deze massagraven hebben gevonden. Ze hebben allerlei graven geopend en deze leeggehaald. Deze massagraven zijn nu gemarkeerd waar je langs kan lopen.

Elke dag kwam er een vrachtwagen met gevangen aan. Die waren dus geblinddoekt. Ze werden dan naar een kuil gebracht waar ze vervolgens werden neergeslagen. Daarna sneden ze je keel door; tenminste als ze dat al deden. Uiteindelijk werden er chemicaliën overheen gestrooid. Dit was tegen de geur. Uiteindelijk zijn de meesten levend begraven. Onder de andere lichamen.

Alles was precies geregeld. Zo was er een put voor vrouwen en eentje voor mannen. Er was een put voor VIP mensen; deze zijn begraven zonder hoofd. Het meest verschrikkelijke is wel het graf met een grote boom er naast. Hier werden de kinderen met hun hoofd tegen de boom aan geslagen en vervolgens in het graf gegooid. Gruwelijk als je er erover nadenkt.

Ook staat er een boom op het terrein war vroeger een luidspreker hing. Daar doorheen werd muziek gespeeld, zodat de gevangen niets konden horen.

Helaas hebben ze niet alles afgegraven. Regelmatig komen er nog resten botten, schedels en stukke kleding van de gevangen naar de oppervlakte. Dat is heel luguber.

Op dit moment proberen de Khmer mensen weer een samenleving te maken, zonder haat voor elkaar. Dus hier geen bijltjes dag. Wel is er voor de belangrijkste leiders een tribunaal opgericht. De rest van de Rode Khmer wordt niet vervolgd. Ze willen verzoenen, niet elkaar bevechten. Past ook wel in Boeddhistisch geloof en gebruiken. Toch raar dat je hoort dat iemands moeder hebben vermoord en dat je dan zegt wij moeten vergeven.

In de gevangenis werden opgepakte verdachte individuen eerst uitgebreid verhoord. Ze wilden namelijk weten wie je vrouw was, waar je kinderen zitten. Niet alleen jij werd opgepakt, ook de mensen om je heen. Hierdoor is een heilige elite uit de samenleving verdwenen.

De gevangenis directeur is reeds veroordeeld. De andere zijn ze nog mee bezig.

Na deze trieste ochtend, gingen we weer terug richting stad. Eerst maar eens bijkomen en lunchen met elkaar. Deze keer lunchen in een speciaal restaurant. De gehele winst van dit restaurant komt ten goede aan weeskinderen.

Nadat de Rode Khmer naar Thailand was verdreven zijn er heel veel mijnen achter gebleven in Cambodja. Hierdoor vallen er nog wel eens doden onder de bevolking. Het opruimen duurt nog jaren.

Na de lunch wilden James en ik nog naar het koninklijke paleis. Helaas weten jullie waarschijnlijk al dat de koning van Cambodja overleden is. Hij ligt dan ook 3 maanden opgebaard in zijn paleis. Hierdoor is ie voor het grootste gedeelte gesloten.

Na een korte wandeling in de hitte kwamen op het terrein aan. Grote foto's van de koning staan er opgesteld met allerlei mensen offers aan het doen richting de koning.

Een deel van het paleis is nog te bezichtigen waaronder de Wat Prah Keo of beter bekend als de Emerald Boeddha. Deze Boeddha is geheel van baccarat kristal uit de 17de eeuw. Het beeld staat in de zilveren pagode. Hier liggen 5000 zilveren tegels van 1 kilo elk op de vloer. Helaas zijn ze in slechte staat en is een groot gedeelte onder tapijten verscholen. Een stuk laat zien hoe het er uit moest zien.

Verder is er in het tempel complex niet veel te zien. Allemaal monumenten van een koning voor zijn voorouder. En tot onze verbazing ook allemaal hetzelfde. Het is maar goed dat er bordjes bij staan!

Ondertussen waren we behoorlijk doorweekt van het zweet, dat we het tijd vonden voor een middag rust. Met de Tuk Tuk naar het hotel en vervolgens lekker gezwommen en bijgekomen langs het zwembad.

Aan het einde van de dag nog even over de lokale markt gelopen. Hier een echte Rolex aangeschaft.

Vanavond is er geen groepsdiner geregeld. James en ik zijn samen met een Tuk Tuk naar de boulevard gereden. Deze keer zaten we een beetje ongemakkelijk in de Tuk Tuk. We waren ondertussen wel gewend om allerlei aanbiedingen van tours aangeboden te krijgen, maar deze man zette er nog even een tandje bij. Er werd een hele zak wiet in ons wagentje gelegd. We konden dit dan vervolgens bij hem kopen. Dat hebben we toch maar even beslist afgeslagen. Toen op weg naar de gewenste bestemming.

Het nadeel van deze vorm van vervoer is natuurlijk de onbekendheid met de stad. Je weet niet of ie wel goed rijd. Zo reden we door allerlei donkeren steegjes en straatjes. We werden er wat ongemakkelijk van!
Uiteindelijk zagen we toch onze eindbestemming.

Lekker pizza gegeten in de FCC te samen met een lekkere Cambodjaans biertje. Het eten afgesloten met een lekkere ijskoffie.

De terug rit met Tuk Tuk ging gelukkig een stuk prettiger. Snel naar bed want we hebben morgen weer een lange dag.